2022, het jaar waarin wij als Boomkwekerij Fleuren ons 100-jarig jubileum mogen gaan vieren. Samen want dat is het woord wat past bij onze organisatie, samen met onze medewerkers, samen met onze relaties en samen met onze omgeving.

In dit bijzondere jaar delen wij diverse Fleuren momenten: 100 Grote momenten maar ook kleine momenten die weergeven waar wij voor staan, wat we doen en hoe wij als Boomkwekerij Fleuren al 100 jaar actief zijn in onze mooie en inspirerende wereld. 

Moment 91:

De appeltjes van Fleuren zijn bedrijven die hun oorsprong vinden binnen Boomkwekerij Fleuren. Via dit thema lichten we steeds één ‘appeltje’ uit.

Q-Eline®

Dé vorstvrije perenonderstam met groeipotentie.

De eerste perenonderstam die écht vorstresistent is. Die in groeisterkte vergelijkbaar is met kwee C en qua productie zelfs nog hoger scoort. En die mooie, gladde peren geeft en daarnaast goed verenigbaar is met de diverse perenrassen (onder andere Conference, Abate fetel, B.A. Lucas en Sweet Sensation). Dat is Q-Eline®. Na jaren van onderzoek en ontwikkeling is deze onderstam nu beschikbaar voor vruchtboomkwekers en fruittelers. Inmiddels zijn er al miljoenen bomen op Q-Eline® in productie in diverse landen.

Q-Eline_logo_FC.jpg

Over Q-Eline®

Historie + ontwikkeltraject

Roemenië als oorsprong

De historie van Q-Eline® voert terug naar begin jaren negentig. Karel Fleuren, toenmalig eigenaar van Boomkwekerij Fleuren in Baarlo, kreeg toen vijf kwee BN-70-onderstammen van het Roemeense onderzoeksinstituut Bistrita. Dit als dank voor het overbrengen van kennis aan het instituut. “De directeur van het instituut gaf toen al aan dat deze kweeonderstammen vorstresistent waren; hier hadden ze jaren op veredeld”, vertelt Karel Fleuren. “Iets wat ik meteen geloofde. De plantjes moesten namelijk met een houweel uit de grond worden gekapt. Deze grond was toen - het was begin december - volledig bevroren. De stekjes werden in krantenpapier gewikkeld, en zo nam ik ze mee naar huis.”

Vermeerdering, selectie en keuze voor 'vaastype'

Hoewel Karel Fleuren nog niet meteen overtuigd was van de potentie van de in krantenpapier gewikkelde onderstammen, startte Boomkwekerij Fleuren in het voorjaar van 1994 al wel met de vermeerdering en selectie van de kwee Fleurenselect, zoals de onderstam destijds werd gedoopt.  “Ik voelde mij verplicht om iets met die plantjes te doen”, licht hij toe. “Die man gaf mij ze uit dankbaarheid.” In het moerbed bleek dat sprake was van meerdere groeitypen: er werden een vaas- en een  hangtype onderscheiden en geselecteerd. Uiteindelijk besloot Fleuren in 2000, na overleg met PPO, om verder te gaan met het vaastype. Bij dit type was namelijk sprake van een kaarsrechte groei, er werd geen zijhout gemaakt en het vermoeden bestond dat deze zou beschikken over de groeisterkte van kwee C.

Aanvraag kwekersrecht en start moerbeddenproductie

In de periode 2000-2004 werd de kwee Fleurenselect virusvrij gemaakt door Naktuinbouw. Pas daarna kon op grote schaal worden gestart met de vermeerdering van de onderstammen en de productie van het basismateriaal.

In 2004 vroeg Boomkwekerij Fleuren Europees kwekersrecht aan en in de periode 2005-2008 werd bij het Bundessortenamt in Würzen (Duitsland) onderzoek uitgevoerd in verband met deze aanvraag. Uiteindelijk kreeg Fleuren in februari 2009 EU-kwekersrecht voor kwee Eline, de nieuwe naam van kwee Fleurenselect.

In 2006 vroeg Fleuren ook kwekersrecht aan in de Verenigde Staten, dat in 2008 werd verkregen. In 2009 volgde een aanvraag in Oekraïne, een land met veel potentie voor de fruitteelt. Dit Plant Patent werd in 2011 verleend.

In 2008 werd een volgende stap gezet met de start van de productie van virusvrij kwee Eline-basismateriaal bij de Vermeerderingstuinen in Zeewolde. Een jaar later was de eerste eigen moerbeddenproductie van de virusvrije kwee Eline-onderstam een feit.

In 2013 werd de naam omgevormd naar Q-Eline® en samen met het beeldmerk geregistreerd. Q-Eline® is vernoemd naar Eline, de dochter van Han Fleuren, eigenaar van Boomkwekerij Fleuren, en zijn vrouw Corine.

Stapelgoed Q-Eline®
Stapelgoed Q-Eline®

Productie en beschikbaarheid

Inmiddels is op diverse plekken in Europa onderzoek uitgevoerd en ervaring opgedaan met perenrassen - met name Conference, maar ook BA Lucas en Abate Fetel - op Q-Eline® en zijn er al miljoenen fruitbomen op Q-Eline® in productie in diverse landen. 

De intentie daarbij is om het areaal kwee C en kwee Adams in ieder geval voor 60 procent te vervangen. Q-Eline® moet dé nieuwe onderstam worden voor de perenteelt. Daartoe komen straks jaarlijks 2,5 tot 3 miljoen onderstammen van Q-Eline® beschikbaar.

Door de unieke eigenschappen van Q-Eline® bieden zich ook nieuwe markten aan. Waar de bestaande kwee-onderstammen tot dusver niet geschikt waren voor Oost-Europese landen, biedt Q-Eline® perspectief vanwege de vorstresistentie en hogere productie. Een interessant gegeven, omdat in Oost-Europa veel fruit wordt geteeld.

Eigenschappen

Wat maakt Q-Eline® uniek?

  • Vorstresistent tot circa -30 graden
  • Weinig stressgevoelig bij kou
  • In groeikracht en vruchtgrootte vergelijkbaar met kwee C
  • Productie die gelijk/hoger is dan kwee C
  • Gladdere en groenere peren bij Conference
  • Goede verenigbaarheid met meeste perenrassen
  • Vroege start van productie
  • Kaarsrechte groei zonder vertakkingen, wat veel arbeid scheelt
Conference op Q-Eline®, gladde en groene vruchten
Conference op Q-Eline®, gladde en groene vruchten

Fruitteelt

Meerwaarde

Vorstresistent, groeikrachtig en gladde vruchten

Weersomstandigheden zijn dikwijls een grote vijand voor de fruitteelt. Hagel, maar ook vorst kan funest zijn. Q-Eline® is de eerste perenonderstam die dit risico minimaliseert: onderzoek en praktijkervaringen wijzen uit dat de onderstam resistent is tot circa 30 graden vorst. Dit heeft met name te maken met de compacte celstructuur van Q-Eline®. 

Deze hoge vorstresistentie geeft niet alleen zekerheid, maar brengt de kweeonderstammen ook binnen handbereik van koudere gebieden, waar de kwees voorheen niet konden worden geteeld. Ook gebruikswaardenonderzoek van het gerenommeerde Nederlandse onderzoeksinstituut PPO toonde een hoge mate van vorstresistentie aan. In het onderzoek werd Conference getest op meerdere onderstammen: Q-Eline® bleek het minst gevoelig voor vorstschade. Ook werd duidelijk dat Q-Eline® nauwelijks stressgevoelig is bij extreme kou, maar ook bij hogere temperaturen (boven 35 graden Celsius).

Onderzoeken hebben daarnaast laten zien dat Q-Eline® in groeisterkte en maatsortering vergelijkbaar is met kwee C. En de productie ligt zelfs nog hoger. Daarnaast is deze onderstam goed verenigbaar met de diverse perenrassen. Ook is sprake van een relatief vroege productie. Ten slotte onderscheidt Q-Eline® zich bij Conference door gladde, groene peren en minder bronskleur dan bij de onderstammen MC, Adams, C132 en MH. 

Let op: voor een succesvolle teelt is het essentieel dat de bomen vóór het planten 48 tot 96 uur in het water worden gezet, zodat deze zich kunnen volzuigen met water. Watergift is in de eerste jaren ook cruciaal voor een optimaal resultaat. De Q-Eline® lijkt iets meer droogte gevoelig dan andere onderstammen.

Boomkwekerij

Meerwaarde

Extra zekerheid, minder arbeid en goede verenigbaarheid

De onderstam Q-Eline® kent veel voordelen in de onderstammenproductie op het moerbed. Zo zijn de planten en dus ook de moerbedden beduidend minder vorstgevoelig dan die van kwee C en resistent tot een temperatuur van circa -25 graden. Dit biedt dus extra zekerheid in de opkweek! Niet voor niets is de belangstelling van fruittelers fors gegroeid na de grote vorstschade in 2012.

Andere voordelen schuilen in de kaarsrechte groei van de planten. Doordat er nagenoeg geen vertakkingen zijn, is er veel minder knipwerk! Daarnaast is Q-Eline® veel makkelijker te sorteren, verpakken en stapelen. 

Een productie-aantal van tachtig tot honderd planten per strekkende meter moerbed is absoluut mogelijkhet dubbele ten opzichte van kwee C. 

Tot slot is Q-Eline® een zeer gezonde onderstam, die goed verenigbaar is met alle perenrassen: 
Q-Eline® vergroeit goed met het ras dat erop staat. 
Veel rassen zijn al getest op deze onderstam en nieuwe rassen worden ook getest.

Fruithandel en -verkoop

Meerwaarde

Gladder en gewilder

Een gladdere Conference-peer oogt mooier en verkoopt beter. Daarom zijn peren geteeld op een Q-Eline®-onderstam gewilder bij de consument. Onderzoek van het gerenommeerde Nederlandse onderzoeksinstituut PPO heeft uitgewezen dat Q-Eline® bij Conference zorgt voor peren met minder bronskleur en dus gladdere en groenere peren ten opzichte van de kwee-onderstammen C, Adams, C132 en MH. 

Hierdoor bieden de peren van Q-Eline® ook potentie voor bijvoorbeeld de Engelse en Duitse markt, waar consumenten doorgaans minder gecharmeerd zijn van een schil met veel verruwing. Een ander voordeel is dat een gladdere peer ook een kleiner oppervlak heeft, waardoor sprake is van minder verdamping en dus minder uitdroging.

Links Q-Eline®, rechts Kwee C
Links Q-Eline®, rechts Kwee C
Q-Eline® - De Appeltjes van Fleuren